Press ESC to close

Teraz przedszkolaki

W trakcie badań nad dziećmi przedszkolnymi, prowadzonych przez M. B. Kocha (1961), okazało się, że dzieci pozbawione opieki ojcowskiej (autor badał ośmiu chłopców i trzy dziewczynki) przejawiały w daleko większym stopniu postawy lękowe w testach projekcyjnych niż dzieci pochodzące z normalnych rodzin. Ponadto, jak stwierdza M. B. Koch, dzieci pozbawione możliwości stałego obcowania z ojcem w zabawie projekcyjnej, polegającej na dobieraniu twarzy dla różnych postaci, które miały wchodzić w skład rodziny, do postaci dziecka dobierały zawsze twarz najsmutniejszą. Z licznych badań wynika, że chroniczne stany lękowe nie występują zasadniczo u chłopców, którzy silnie identyfikują się z ojcem (por. D. B. Lynn 1969 i 1974), szczególnie zaś takim, który przejawia zdecydowanie męskie cechy zachowania (por. H. B. Biller 1976). Ze sprawą tą związana jest bezpośrednio inna, a mianowicie wpływ podobieństwa zachowania się dziecka do zachow.ania się ojca (w ocenie dziecka) na nasilenie postaw lękowych. Otóż kilka badań psychologicznych prowadzonych na ten temat wskazuje, że jeśli syn uważa, że jego postępowanie jest podobne do postępowania ojca, w mniejszym stopniu przeżywa stany lękowe, będąc tym samym lepiej społecznie przystosowanym (por. S. W. Gray 1959, D. H. Lockwood i B. Guerney 1962). Tego typu mechanizm redukcji lęku wpływa, jak wiadomo, na wykształcenie się autorytarnych cech osobowości.