Press ESC to close

Dokonanie poprawki

Różnica pomiędzy tymi krajami jest statystycznie istotna również po dokonaniu poprawki, koniecznej z powodu różnicy w bogactwach naturalnych (jak np. węgiel i woda). Można więc przypuszczać na tej podstawie, że w krajach o kulturze protestanckiej faktycznie proces wzrostu ekonomicznego aktywowany przez „ducha kapitalizmu” przebiega bardziej dynamicznie. Drugi problem, jaki postanowił prześledzić D. McClelland, to pytanie, czy w krajach protestanckich ludzi cechuje wyższa potrzeba osiągnięć niż w krajach katolickich. Związek nasilenia potrzeby osiągnięć z rodzajem wyznawanej religii badał D. McClelland za pomocą skonstruowanej przez siebie skali mierzącej potrzebę osiągnięć (znanej w światowej literaturze psychologicznej pod skrótem N-Ach) u chłopców niemieckich w wieku 17—19 lat. Chłopcy ci byli tak dobrani, że jedyną zmienną różnicującą ich była religia. Na podstawie owych badań stwierdził D. McClelland, że chłopcy wyznający protestantyzm mają istotnie wyższą potrzebę osiągnięć w porównaniu z chłopcami wyznającymi religię katolicką. W dalszej kolejności D. McClelland wiele uwagi poświęcił śledzeniu wzajemnych powinowactw między potrzebą osiągnięć i dynamiką rozwoju ekonomicznego. Ten ciekawy problem nie mieści się jednak w ramach tematycznych niniejszej książki, dlatego też nie będzie szerzej omawiany. Tym bardziej że poglądy D. McClellanda, jak i jego następców, dotyczące związków potrzeby osiągnięć z tempem postępu gospodarczego, omówił w naszej literaturze psychologicznej P. Boski (1976).